در استان اصفهان، نهادها و فضاهای نوین، به عنوان مظاهر تجدد گرایی و نشانه های عصر جدید، به منصهی ظهور رسید. کارخانه ها (مظهر نهاد صنعت و فناوری نوین)، در این دیار، در مقیاسی وسیع احداث شد و بدین ترتیب، شهرهای اصلی این استان، همچون کاشان، شهررضا، یزد و مشخصا شهر اصفهان، منظر و هم سیمایی نوین یافت. کارخانه های مهم اصفهان، در حاشیه ی زاینده رود برپا شدند: کارخانههای پشمباف، نختاب (دخانیات فعلی) و رحیم زاده، در حاشیهی شمالی، که زندگی شهری در آن بیشتر جریان داشت؛ و کارخانه های نور، وطن، زاینده رود، ریسباف، شهرضای جدید، صنایع پشم و بافناز در حاشیه ی جنوبی زاینده رود، که جمعیت شهرنشین کم تری داشت و عملا محدوده ی خارجی شهر به شمار میآمد.
مشخصات کتاب
شرح
اینکتاب در چند بخشِ مختلف ارائهشدهاست:
دربخشِ اول، چگونگی پیدایشِ صنعتدرجهان، زادگاه انقلابصنعتی و نتایج آن و همچنین مکانیابی و معماری ساختمانهای صنعتی درنخستینشهرهای صنعتی آن دوران مورد بررسی قرارگرفتهاست. بررسی پیدایش صنعت درایران، بخش بعدی این کتاب است که پس از توضیحی مختصردرخصوص چگونگی آشنایی پادشاهانِ قاجار با مظاهر تمدنِ جدید در کشورهای اروپایی، دردو شاخهی «صنایع ایران دردوران قاجاریه» و «صنایع ایران دردوران پهلوی»، بهمعرفی همه ی کارخانه های این دو دوره میپردازد. جدول معرفی اسامی همهی کارخانه های ایران در دوران قاجاریه و پهلوی و همچنین نمایشگاه های متعدد«امتعه» وکالاهای ایرانی که درایران و یا درکشورهای دیگر برگزارشده نیزدرادامه ی این بخش آمده است. بخش بعدی کتاب،تحت عنوان «صنعت ساختمان»، مقوله ی شکلگیری نخستینکارخانه ها رادرکشورهای مختلف بررسی میکند و درادامه به ذکر بناهای صنعتی مهمِ کشورهای دیگر میپردازد. سپس با این پیشینه، متناسب با عنوان کتاب، بررسی صنایع یکی از شهرهای صنعتی بزرگایرانآغازمیشود. نخست توضیحی مختصردرخصوِص صنایعِ دستی درایران و مشخصا شهراصفهان ارائه میشود؛ سیسچگونگی ورود صنایعِ نوین به شهراصفهان، مکانیابی آنها درشهر و منافع و مضراتآنهامورد بررسی قرارمیگیرد. با این مقدمات بالاخره به بخش اصلی کتاب، یعنی معرفی کارخانه های مهمِ استان اصفهان دردورانپهلوی اولو پهلوی دوم میرسیم. اینکتاب با «سخنآخر» پایان میپذیرد.
کتاب های مرتبط
دیگر کتابهای نویسنده