جستاری در کاربرد مفهوم «قابليت» در طراحی و ارزيابی محيط ساخته شده

گزارش خطا
نویسنده : حمید ندیمی، محمودرضا ثقفی، محسن محمدی
محل انتشار : نشریه صفه 77
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
زبان : فارسی
دوره : 27
شماره : 77
زمان انتشار : تابستان 1396

مفاهيم متعددي در حوزة دانش روان‌شناسي محيطي مطرح گرديده که به تأثير متقابل ساختار محيط و رفتار انسان مي‌پردازند و از سوي ديگر بيانگر تأثير الگوهاي رفتاري بر طراحي محيطي مناسب هستند. يکي از مفاهيمي که در اين زمينه کارايي فراواني دارد، مفهوم «قابليت‌» است که خاستگاه آن روان‌شناسي اکولوژيکي است و در رشته‌هاي طراحي از آن استفاده فراواني شده است؛ به طور مثال در طراحي صنعتي و معناشناسي محصول، پژوهشگران به نتايج گسترده و قابل‌اعتنايي در کاربردي کردن مفهوم قابليت دست يافته‌اند؛ اما در معماري هنوز اين مفهوم جايگاه روشن و شفافي ندارد و به‌کارگيري آن در مراحل مختلف فرايند معماري (برنامه‌ريزي، طراحي، ارزيابي پس از بهره‌برداري، و...) با ابهامات فراواني روبه‌رو است. تجربة موفق کاربرد مفهوم قابليت در برخي حوزه‌هاي طراحي نويدبخش آن است که اين مفهوم، با تعريف و تنظيم رابطة بين طراحان، کاربران، و محيط‌هاي ساخته‌شده، مي‌تواند به کارايي و موفقيت بيشتر پروژه‌هاي معماري کمک ‌کند. در پژوهش حاضر سعي شده با پرداختن به ريشه‌هاي نظري مفهوم قابليت و مفاهيم کليدي ديگر در روان‌شناسي اکولوژيکي و طراحي معماري، مانند کنج، فرم و عملکرد، و عامليت، جايگاه مفهوم قابليت در طراحي و ارزيابي معماري تبيين شود. روش به‌ کار گرفته‌شده در اين پژوهش، روش تحليلي‌ـ استنتاجي براي دستيابي به يک چارچوب مفهومي است. بديهي است براي دستيابي به کاربرد دقيق‌تر قابليت‌ها در مراحل مختلف طراحي معماري به پژوهش‌هاي بيشتري نياز است.

(120.7 کیلوبایت) دانلود مقاله  

مشخصات مقاله

مراجع :

Alexander, C. & A. Anninou & G. Black & J. Rheinfrank.

“Toward a Personal Workplace”, in Architectural Record

Interiors, (Mid-September 1987), pp. 131-141.

Alley, T.R. “Organism-environment Mutuality Epistemics,

and the Concept of an Ecological Niche”, in Synthese, 65(3)

(1985), pp. 411-444.

Bardenhagen, E. & S. Rodiek. “Affordance-based

Evaluations that Focus on Supporting the Needs of Users”,

in Health Environments Research & Design Journal, 9(2)

(2016), pp. 147-155.

Chemero, A. “An Outline of a Theory of Affordances”, in

Ecological Psychology, 15(2003), pp. 181-195.

Gaver, W.W. “Technology Affordances”, in S. P. Robertson,

G. M. Olson & J. S. Olson (Eds.), Proceedings of the SIGCHI

Heft, H. “Affordances and the Body: An Intentional Analysis

of Gibson’s Ecological Approach to Visual Perception”, in

Journal of the Theory of Social Behavior, 19(1)(1989), pp.

-30.

_______ . “The Development of Gibson’s Ecological

Approach to Perception”, in Journal of Environmental

Psychology, 8 (4)( 1988), pp. 325-334.

Kim, Y.S. & M.K. Kim & S.W. Lee & C.S. Lee & C.H. Lee &

J.S. Lim, “Affordances in Interior Design: A Case Study of

Affordances in Interior Design of Conference Room Using

Enhanced Function and Task Interaction”, in ASME 2007

International Design Engineering Technical Conference

& Computers and Information in Engineering Conference

IDETC/CIE 2007, Las Vegas, ASME: 10, 2007.

Koutamanis, A. “Buildings and Affordances”, in J. S. Gero

(Ed.), in Design Computing and Cognition, New York:

Springer, 2006, pp. 345-364.

________ . “In Search of Architectural Affordances”,

GOTO Conference: What Affordance Affords. Germany:

Darmstadt, 2013.

Krippendorff, K. & R. Butter. “Product Semantics: Exploring

the Symbolic Qualities of Form”, in Innovation, 3 (2) (1984),

pp. 4-9.

Krippendorff, K. “On the Essential Contexts of Artifacts

or on the Proposition that ‘‘design is making sense (of

things)’’”, in Design Issues, 5 (2) (1989), pp.9-38.

Maier, J.R.A. & G.M. Fadel & D. Battisto. “An Affordancebased

Approach to Architectural Theory, Design and

Practice”, in Design Studies, 30(4) (2009), pp. 393-414.

Mohammadi, M. & G.-J. Pepping, & M.R. Saghafi & H.

Nadimi. “The Need for an Affordance-based Evaluation

Framework for Architectural Design”, in J.A. Weast-Knapp

& G.-J. Pepping (Eds.), Studies in Perception and Action XVI.

New York: Taylor & Francis. 2017, pp. 89-92.

Norman, D.A. The Psychology of Everyday Things, New York:

Basic Books, 1988.

________ . “Affordance, Conventions & Design”, in

Interactions, 6(3) (1999), pp. 38-42.

________ . The Design of Everyday Thing, New York:

Doubleday Inc., 2002.

Conference on Human Factors in Computing Systems:

Reaching through Technology, New York: ACM Press, 1991,

pp. 79-84.

Gibson, J.J. “Notes on Affordances”, in E. Reed, & R. Jones

(Eds.), Reasons for Realism: The Selected Essays of James J.

Gibson, Hillsdale, NJ: Erlbaum, 1982, pp. 401– 418.

________ . “The Theory of Affordances”, in R. Shaw & J.

Bransford (Eds.), Perceiving, Acting, and Knowing: Toward

an Ecological Psychology, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum

Associates. 1977, pp. 67-82.

________ . The Ecological Approach to Visual Perception.

Boston: Houghton Mifflin Company, 1979/1986.

________ . The Senses Considered as Perceptual System,

Boston: Houghton, 1966

Reed, E.S. “An Outline of a Theory of Action Systems”, in

Journal of Motor Behavior, 14 (1982), pp. 98-134.

________ . “Applying the Theory of Action Systems to the

Study of Motor Skills”, in O. Meijer, & K. Roth (Eds.), Studying

Complex Motor Skills: The Motor-action Controversy,

Amsterdam: North-Holland. 1988b, pp. 45-86.

________ . “The Intention to Use a Specific Affordance: a

Framework for Psychology”, in R. Wozniak, & K. Fisscher

(Eds.), Development in Context: Acting and Thinking in

Specific Environments, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum

Associates, 1993, pp. 45-75.

________ . Encountering the World: Toward an Ecological

Psychology, New York, NY: Oxford University Press, 1996,

pp. 45-75.

________ . James J. Gibson and the Psychology of Perception,

New Haven: Yale University Press. 1988.

Smith, B. & A. Varzi. “The Niche”, in Noûs, 33(2) (1999), pp.

-238.

Tweed, C. “Highlighting the Affordances of Designs, Mutual

Realities and Vicarious Environments”, in B. De Vries & J. Van

Leeuwen & H. Achten (Eds.), Computer Aided Architectural

Design Futures, Dordrecht: Kluwer, 2001, pp. 681-696.

________ . “Exploring the Affordances of Telecare-related

Technologies in the Home”, in Michael Schillmeier, & Miquel

Domenech (Eds.), New Technologies and Emerging Spaces of

Care, Farnham: Ashgate, 2010, pp. 57-76.

You, H., & K. Chen. “Applications of Affordance and

Semantics in Product Design”, in Design Studies, 28(1)

(2007), pp. 57-76, pp. 23-38.

Warren, W.H. “Constructing an Econiche”, in J. Flach, P.

Hancock, J. Caird & K. Vicente (Eds.), Global Perspectives

on the Ecology of Human-Machine System, Hillsdale, NJ:

Lawrence Erlbaum Associates. 1995, pp. 210-237.

________ . “Perceiving Affordances: Visual Guidance of Stair

Climbing”, in Journal of Experimental Psychology: Human

Perception and Performance, 10(5) (1984), pp. 683-703.

Withagen, R. & H. De Poel & D. Araujo & G.-J. Pepping.

“Affordances Can Invite Behavior: Reconsidering the

Relation between Affordances and Agency”, in New Ideas in

Psychology, 30 (2012), pp. 250-258.

مسابقات

جوایز

نشریات

منابع اینترنتی :

http://sofeh.sbu.ac.ir/