فهم معماری به منزله ی یک رشته ی دانشگاهی مقتضیات و امکان‌ها، فرض‌ها و پرسش‌ها

گزارش خطا
نویسنده : زهره تفضلی
محل انتشار : نشریه صفه 71
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
زبان : فارسی
دوره : 25
شماره : 71
زمان انتشار : زمستان 1394

آموزش دانشگاهی نوعی از آموزش است که در دورۀ جدید به حوزۀ معماری وارد شده است، این نوع آموزش فرض‌ها و مقتضیات خود را به طور ضمنی بر معماری حمل می‌کند. یکی از فرض‌های اساسی آموزش دانشگاهی معماری فهم «معماری به منزلۀ یک رشته یا دیسیپلین دانشگاهی» است. ساخت‌گشایی از این فرض اساسی برای فهم موقعیت امروزین معماری بسیار مهم است.

مطالعۀ تاریخی مفهوم دیسیپلین نشان می‌دهد که این مفهوم، ضمن حمل معنای انضباط و قدرت، متضمن مفاهیم متنوعی چون شاخه‌های دانش، طایفه‌ها، یا قبیله‌های دانشوران و متخصصان، و برنامه یا چارچوب نظام آموزشی نیز هست. درواقع دیسیپلین مفهومی است با معانی متعدد تاریخی که لایه‌لایه بر هم نشسته‌اند، که با اطلاق مفهوم دیسیپلین به معماری، مجموعۀ این معانی و پیش‌فرض‌ها و مقتضیات آن‌ها به طور ضمنی به حوزۀ معماری وارد می‌شود، و معماری را مخاطب پرسش‌هایی قرار می‌دهد که موجب انکشاف آن در سویه‌هایی خاص می‌شود و هم‌زمان برخی وجوه معماری را فرومی‌بندد.

از جملۀ این انکشاف‌های خاص می‌توان به این وضعیت‌های آشنا در حوزۀ معماری اشاره کرد: تفکیک و پاره‌پاره شدن وجوه مختلف معماری، فهم معماری به منزلۀ دانش صرف، طرد وجه حرفه‌ای معماری، جهت‌گیری‌های دائماً متغیر رشتۀ معماری، و تعارضات مداوم در باب مرزهای رشته، و درون و بیرون معماری.

بازخوانی معانی تاریخی دیسیپلین این فرض‌ها و پرسش‌ها و تأثیرات آن‌ها در حوزه معماری را آشکار می‌کند. تا کنون در پیوند معماری و دیسیپلین، معماری متأثر از قدرت و نظام دیسیپلین بوده است. اما در عین حال دیسیپلین امکان‌هایی نیز برای انکشاف‌های دیگر دارد، که شاید در پیوند زایندۀ معماری و دیسیپلین آشکار شود و در استعاره‌ای دیگر با خواندن دیسیپلین به منزلۀ معماری.

(235.5 کیلوبایت) دانلود مقاله  

مشخصات مقاله

مراجع :

اسپی‌زیالی، پی‌یر. «طبقه‌بندی علوم». در پی.واینر، فیلیپ و دیگران (و.)، فرهنگ تاریخ اندیشه‌ها. ترجمۀ صالح حسینی و دیگران، تهران: سعاد، 1385.

حسن‌دوست، محمد. فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی، زی‍ر ن‍ظر ب‍ه‍م‍ن‌ س‍رک‍ارات‍ی‌، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۳.

حسینی بهشتی، محمدرضا. «تحول تاریخی مفاهیم». در نامۀ پژوهش فرهنگی، ش ۱۳ (پاییز ۱۳۸۷). ص49-۶۶.

ــــــــ . مقدمۀ فرهنگ‌نامۀ تاریخی مفاهیم فلسفه (جلد اول: فلسفۀ هنر)، سرویراستاران یواخیم ریتر و کارلفرید گروندر و گتفرید گابریل، تهران: نشر مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و مؤسسۀ فرهنگی پژوهشی نوارغنون، 138۹.

کاسیرر، ارنست. فلسفۀ روشنگری، ترجمۀ یدالله موقن، تهران: نیلوفر، 1370.

گلكار، کورش. «طراحي شهری، فرايند يا فرايندها؟»، در صفه، ش 5۱ ( بهار 1390). ص 99-134.

ــــــــ . « آمارزدگی، نقدی بر افسون زدگی كميت‌باورانه در پژوهش»، در مسکن و محیط روستا، ش 143 (بهار ۱۳۹۳). ص 17-28.

ندیمی، حمید. «آموزش معماری، دیروز و امروز»، در پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، ش ۱۳ و۱۴ (بهار و تابستان ۱۳۷۵)، ص ۱۳-۴۶.

هایدگر، مارتین. «وارستگی، گفتاری در تفکر معنوی»، ترجمۀ محمدرضا جوزی، در فلسفه و بحران غرب، تهران: هرمس، ۱۳۷۸.

ــــــــ . «پرسش از تکنولوژی»، در فلسفۀ تکنولوژی. ترجمۀ شاپور اعتماد، تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۷.

ــــــــ . هستی و زمان، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی، 1389.

Anderson, Stanford. “The Profession and Discipline of Architecture: Practice and Education”, in Andrzej Piotrowski & Julia Williams Robinson (eds.), The Discipline of Architecture., Minneapolis, MN: University of Minnesota Press, 2001, pp. 292-306.

Ayto, John. Word Origins. London: A & C Black Publishers Ltd, second edition, 2005.

Becher, Tony & Paul R.Trowler. Academic Tribes and Territories: Intellectual Enquiry and the culture of disciplines. Buckingham: Society for Research into Higher Education & Open University Press. 2001.

Del Favero, Marietta. “Academic Disciplines”, in Encyclopedia of Education, 2003: Encyclopedia.com (April 17, 2016). http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-3403200015.html.

Fisher, Thomas. ”Revisiting the Discipline of Architecture”, in Piotrowski, Andrzej and Julia Williams Robinson (eds.), The Discipline of Architecture, Minneapolis, London: University of Minnesota Press, pp.1-9.

Hillier, Bill & Adrian Leaman. “Architecture as a Discipline”, in Journal of Architectural Research, Vol. 5, No. 1 (March 1976), pp. 28-32.

Krishnan, Armin. “What Are Academic Disciplines? Some Observations on the Disciplinarity vs. Interdisciplinarity Debate”, in NCRM Working Paper Series 03/09. ESRC National Centre for Research Methods, 2009.

Leatherbarrow, David. “Architecture is its own Discipline”, in The Discipline of Architecture, Minneapolis: University of Minnesota Press, 2001.

Lewis, Charlton T. & Charles Short. A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press, 1879.

Miller, Seumas, “Social Institutions”, in Edward N. Zalta (ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2014 Edition), URL = .

Ockman, Joan and Rebecca Williamson (ed.). Architecture School: Three Centuries of educating architects in North America; Washington, D.C: MIT Press, 2012.

Pinch, Trevor. “The Culture of Scientists and Disciplinary Rhetoric”, in European Journal of Education, Vol. 25, No. 3, Disciplinary Cultures (1990), pp. 295-304.

Piotrowski, Andrzej and Julia Williams Robinson (eds.). The Discipline of Architecture. Minneapolis: University of Minnesota Press, 2001.

Rendell, Jane. “Working Between and Across: Some Psychic Dimensions of Architecture’s Inter- and Transdisciplinarity”, in Architecture and Culture, Vol. 2 (July 2014), pp.128-141.

Robinson, Julia Williams. ”Form and Structure of Architectural Knowledge”, in Andrzej Piotrowski and Julia Williams Robinson (eds.), The Discipline of Architecture, , pp. 61-82.

Robinson, Julia Williams & Andrzej Piotrowski, The Discipline of Architecture, Minneapolis, MN: University of Minnesota Press, 2001.

Rodgers, Paul and Craig Bremner. “Exhausting Discipline: Undisciplined and Irresponsible Design”. in Architecture and Culture, Vol. 2 (July 2014), pp.141-161.

Shumway, David R. & Ellen Messer-Davidow. “Disciplinarity: An Introduction”, in Poetics Today, Vol. 12, No. 2, Disciplinarity (Summer 1991), pp. 201-225.

Stichweh, R. “Scientific Disciplines, History of”, in Smelser, N. J. & Baltes, P. B. (eds.), International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences, Oxford: Elsevier Science. 2001. pp. 13727–13731

Sutton, Sharon Egretta. ”Reinventing Professional Privilege as Inclusivity”, in Andrzej Piotrowski and Julia Williams Robinson (eds.), The Discipline of Architecture, (London: University of Minneapolis Press pp.173-207.

Troiani, Igea & Suzanne Ewing & Diana Periton. “Architecture and Culture: Architecture’s Disciplinarity”. in Architecture and culture. Vol. 2 (July 2014), pp.6-19.

Troiani, Igea & Suzanne Ewing. “Inside Architecture from the Outside: Architecture's Disciplinary Practices”, in Architecture and Culture, Vol. 2 (July 2014), pp151–166.

Online Etymology Dictionary - http://www.etymonline.com/

مسابقات

جوایز

نشریات

منابع اینترنتی :

http://sofeh.sbu.ac.ir