درباره ی پدیدارشناسی در معماری

گزارش خطا
نویسنده : مصطفی پورعلی
محل انتشار : نشریه صفه 52
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
زبان : فارسی
دوره : 21
شماره : 52
زمان انتشار : بهار 1390

این نوشتار برآمده از پژوهشی دربارۀ ارتباط میان معماری و پدیدارشناسی است، یعنی همان مکتبی که تأثیر آن بر جریانات هنری امروز، به ویژه معماری پسامدرن، آشکار است. می دانیم که یکی از تأثیرات این مکتب فلسفی در حوزۀ مبانی نظری معماری، باز شدن باب مباحثی در پدیدارشناسی مکان، جایگاه بستر و زمینۀ اثر در طراحی معماری، و همچنین اهمیت یافتن مباحث پدیدارشناسی ذهن و تأثیر آن در نقد آثارِ معماری است. تعلیق پیش فرض های فرهنگی، اجتماعی، عقیدتی، و بیش از همه تأثیرات علم جدید، هدفی است که پدیدارشناسان با دستیابی بدان در جست و جوی تجربه ای بلاواسطه از جهان پیرامونی اند. این تعلیق، که هوسرل از آن به «اپوخه » یاد کرده است، نظر به تفاوت آرای پدیدارشناسان، الزاماً نتایج مشابهی در بر نداشته است. این جدایی در نتیجه و روش را می توان آشکارادر نظرات هوسرل و هایدگر مشاهده کرد. در این پژوهش نیز هدف جست وجوی رگه هایی از تفاوت در رویکردهای اشاره شده در برخوردهای پدیدارشناسانه به معماری است.بدین منظور، در این نوشتار به شرح ارتباط پدیدارشناسی و معماری پرداخته ایم و با تفکیک پدیدارشناسی متأثر از هوسرل و پدیدارشناسی متأثر از هایدگر به تفاوت در رویکردهای پدیدارشناسی به معماری اشاره کرده ایم. در پایان نیز با بازشناسی عنصر شهری « میدان» به تشریح بیشتر موضوع پرداخته ایم. نتیجۀ مطالعه نشان میدهد که رویکرد پدیدارشناسانه به معماری از منظر های دگر اشاره و تأکیدی صرف است بر آن ‌جا بودگی «کارِ معماری » در کنار چیزهای پیرامونی، در حالی که آغاز شناخت پدیداری چون معماری در پدیدارشناسی از منظر هوسرل به ناب آگاهی و تصورات ذهنی از «اثرِ معماری » ختم میشود.

(199.0 کیلوبایت) دانلود مقاله  

مشخصات مقاله

مراجع :

ابراهیمی دینانی، غلامحسین. ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، تهران، طرح نو، ۱۳۷۷ .

----------. عقلانیت و معنویت، تهران، مؤسسۀ تحقیقات و توسعۀ علوم انسانی، ۱۳۸۳ .

احمدی، بابک. ساختار گرایی و هرمنوتیک، تهران، مرکز، ۱۳۸۰ .

---------. حقیقت و زیبایی، تهران، مرکز، ۱۳۸۲ .

اشمیت، ریچارد. «سرآغاز پدیدارشنا سی »، ترجمۀ شهرام پازوکی، در فصلنامۀ علمی پژوهشی فرهنگ، سال نهم، شماره ۲، )تابستان ۱۳۷۵ (.

افرام البستانی، فؤاد. فرهنگ جدید عربی فارسی، )ترجمۀ منجد الطلاب(، ترجمۀ محمد بندرریگی، تهران، انتشارات اسلامی، ۱۳۷۳ .

الکساندر، کریستوفر. معماری و راز جاودانگی، ترجمۀ مهرداد قیّومی بیدهندی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۸۱ .

ایگلتون، تری. پیش درآمدی بر نظریۀ ادبی، ترجمۀ عباس مخبر، تهران، مرکز، ۱۳۸۰ .

بل، دیوید. اندیشه های هوسرل، ترجمۀ فریدون فاطمی، تهران، مرکز،1386 .

بمات، نجم الدین. شهر اسالمي، ترجمۀ محمدحسين حليمي و منيژۀ اسلامبولچي، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، ۱۳۶۹ .

برادبنت، جفری. واسازی )دکنستروکسیین(، ترجمۀ منوچهر مزینی، تهران، شرکت پردازش و برنا مهریزی شهری، ۱۳۷۵ .

پرتوی، پروین. پدیدارشناسی مکان، تهران، فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۸۷ .

جورگولا، روما لدو. اندیشه ها وآثار معماری لو یی کان، ترجمۀ عبدالله جبلعاملی، تهران، خاک، ۱۳۸۰ .

جهانبگلو، رامین. مدر نها، تهران، مرکز، ۱۳۸۰ .

جهرمی، محمد رعایت. جهان زندگی در اندیشه هوسرل، » در روزنامۀ ایران«، ش ۲۷۴۲ ، ) ۱۶ اسفند ۱۳۸۲ (.

حنای یکشانی، محمدسعید». هایدگر، انسان، هستی۱ « ، در وبگاه روزنامه اینترنتی فلسفه www.fallosafah.org ، ش ۹، )دستیابی در ۱۲ اسفند 1387 (.

خاتمی، محمود. جهان در اندیشۀ هایدگر، تهران، مؤسسۀ فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، ۱۳۷۹ .

رازجویان، محمود». درس های معماری از تاریخ نزدیک، درسی درباب خلق فضا« ، در صفه، ش ۲۵ ، )پاییز و زمستان ۱۳۷۶ (.

-----------».سمبول از گوشۀ عینک یونگ« ، در صفه، ش ۲۸ ، )بهار و تابستان ۱۳۷۸ (.

ربانی گلپایگانی، علی». پدیدارشناس

c.r.c.i.s/ www.noormags.com ، ش ۴۲ ، )دستیابی در ۲۱ فروردین ۱۳۸۷ (.

ضیا شهابی، پرویز.»گفتگوی شخصی با نگارنده« ، انجمن حکمت و فلسفۀ ایران. اسفند ۱۳۸۶ .

ضیمران، محمد. اندیشه های فلسفی در پایان هزارۀ دوم، )گفتگوهای محمدرضا ارشاد با محمد ضیمران(، تهران، هرمس، 1385 ، ج ۲.

----------. جستارهای پدیدارشناسی پیرامون هنر و زیبایی، تهران، کانون، ۱۳۷۷ .

فرزاد، حمیدرضا. ادموند هوسرل، »نجات سوژه از گرداب دوگانه انگاری« ، (ترجمه و برداشتی از مقالۀ اولریش مله:

Ullrich Melle, “Edmund Husserl: from Reason to Love”, in phenomenological Approaches to Moral philosophy, Kluwer ACADEMIC PUBLISHERS,2002, Husserl Archives, Leuvenz.

در: روزنامۀ ایران، ش ۳۳۸۳ ، ) ۱۱ بهمن1384)

فون مایس، پیر. عناصر معماری از صورت تا مکان، ترجمۀ فرزین فردانش، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۸۶ .

لسناف، مایکل ایچ. فیلسوفان سیاسی قرن بیستم، ترجمۀ خشایار دیهیمی، تهران، کوچک، ۱۳۷۸ .

لینچ، کوین. سیمای شهر، ترجمۀ منوچهر مزینی، دانشگاه تهران، ۱۳۸۵ .

--------.اتلاف، تدوین مایکل سوث وورث، ترجمۀ سید حسین بحرینی، دانشگاه تهران، ۱۳۸۷ .مگی، برایان. فلاسفه بزرگ )آشنایی با فلسفۀ غرب(، گفتگو با هیوبرت دریفوس: هوسرل، هایدگر و فلسفه اصالت وجود، ترجمۀ عزت الله فولادوند، تهران، خوارزمی، ۱۳۷۷ .

ندیمی، هادی. بهاء حقیقت»: مدخلی بر زیبایی شناسی معماری اسلامی« ، در صفه، ش ۳۳ ، )پاییز و زمستان ۱۳۸۰ (.

نزبیت، کیت. نظریه های پس

نوربرگ شولتز، کریستین. ریشه های معماری مدرن، ترجمۀ محمدرضا جودت، در فصلنامۀ معماری ایران، ش ۶، ۱۳۸۰ .

--------------- .معماری، حضور، زبان، مکان، ترجمۀ علیرضا سیداحمدیان، تهران، معمار، ۱۳۸۱ .

--------------- .هستی، فضا، معماری، ترجمۀ محمدرضا حافظی، تهران، کتابفروشی تهران، ۱۳۵۳ .

--------------- .مفهوم سکونت، ترجمۀ محمود امیریاراحمدی، تهران، آگه،1381 .

--------------- .معماری، معنا، م

نیچه، فریدرش و دیگران، هرمنوتیک مدرن گزینۀ جس

هایدگر، مارتین. »ساختن باشیدن اندیشیدن «، در نیچه و دیگران، هرمنوتیک مدرن گزینۀ جستارها، ترجمۀ بابک احمدی و دیگران، تهران، مرکز، ۱۳۸۵ .

--------------- .سرآغاز کار هنری، ترجمۀ پرویز ضیاء شهابی، تهران، هرمس، ۱۳۸۲ .

هوسرل، ادموند، تأمالت دکارتی، مقدمه ای بر پدیده شنا سی، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران، نی، ۱۳۸۶ .

--------------- .بحران علوم اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی، ترجمۀ غلا معباس جمالی، تهران، گام نو، ۱۳۸۸ .

Ockman, Joan. “The Poetics of Space, Book Reviews”, Fall Number 6, Harvard Design Magazine, 1998, .

Pérez-Gómez, Alberto. “The City is not a Post-Card: The Problem of Genius Loci”. Arkitektur n. 04, 2007, p:43-47. (this lecture was delivered at the sverre fehn symposium at mamar in may 200.

Seamon, David. Concretizing Heidegger´s Notion of Dwelling, The Contributions of Thomas Thiis-Evensen and Christopher Alexander. 1998.

http://www.theo.tu- cottbus.de/Wolke/eng/Subjects/982/ Seamon/seamon_t.html.

”Seeing with New Eyes”: Phenomenology, Healing, And The New Millennium, 1993. --------

A World More Robust and Kind: The First Volume in Christopher Alexander’s “Nature of Order” --------

Environmental and Architectural Phenomenology Newsletter, vol. 13, no. 1 2002.

Thiis-Evensen, Thomas, Archetypes in Architecture. Oxford: Norwegian University Press. 1989

مسابقات

جوایز

نشریات

منابع اینترنتی :

http://sofeh.sbu.ac.ir/