رابطه پیکره بندی فضایی و متغیرهای محیطی در سکونتگاه های غیررسمی، نمونه مطالعاتی: محله حصار شهر همدان
The Relationship between Spatial Configuration and Environmental Variables in Informal Settlements, Case study: Hesar Neighborhood in Hamedan
اشتراک گذاری
اشتراک در شبکه های اجتماعی :
گزارش خطا
سکونتگاههای غیررسمی از جمله بخش‌هایی از شهر هستند که بدون برنامه و با حداقل امکانات و خدمات شکل گرفته‌اند و لذا جزو اولویت-های مدیریت شهری برای خدمات‌رسانی و ارتقاء کیفیت زیست تلقی می‌شوند. در این میان، یافتن هرگونه راهکاری که با کمترین هزینه و مداخله مستقیم، تغییرات مثبتی در این محلات ایجاد کند حائز اهمیت است. از همین‌رو، در این پژوهش فرضیه وجود رابطه میان پیکره-بندی فضایی و خصوصیات محیطی این محلات مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظور، محله حصار شهر همدان به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب و 30 معبر آن به طور تصادفی گزینش شده‌اند. برای سنجش وضعیت متغیرهای محیطی به برداشت میدانی اقدام شده است و برای پارامترهای پیکره‌بندی از نرم‌افزار Depthmap کمک گرفته شده است. در ادامه داده‌ها وارد نرم‌افزار SPSS شده و از مدل تحلیل رگرسیون چندمتغیره خطی برای ارزیابی رابطه پارامترهای پیکره‌بندی (متغیر مستقل) و متغیرهای محیطی (متغیر وابسته) استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد «کیفیت ابنیه»، «نور و روشنایی» و «کاربری‌های تجاری» به ترتیب بیشترین ارتباط را با پارامترهای «همپیوندی محلی»، «طول معابر» و «عمق» دارند. از همین‌رو، به نظر می‌رسد بتوان با تغییراتی در پارامترهای پیکره‌بندی، نتایج مثبتی را در متغیرهای محیطی متصور شد.
The informal settlements are those parts of city which have been formed without plan or minimum facilities and services. Therefore, they are considered as priorities in management cities for services and improving quality of life. In this regard, it is important to get solutions to make positive changes with the lowest cost and direct intervention. Therefore, this study aims to explore the linkage of spatial configuration with physical characteristics in these sites.
The present study was conducted through analytical-interpretive method, document research, and hypothesis testing on a case study. At the beginning, the literature was obtained through library research. In order to analyze spatial configuration of the selected neighborhood, the researcher then made attempts to prepare the blocking map of the city so that the full and empty spaces could be separated. In the next phase, Axial map was delineated using Depth map software. Finally, though Axial map of the city, different components of spatial configuration such as Integration, Depth, and Connectivity were extracted.
On the other hand, thirty street segment lengths were randomly selected in Hesar neighborhood. The physical characteristics such as quality and age of the buildings were removed in such a way that for each street segment length with regard to the physical variable score from 0 to 20 was dedicated. Then, configuration parameters (extracted from Depth map software) and physical variables (resulted from field study) for thirty selected street segment length were put into SPSS software. Next, through using multivariate linear regression analysis (and the stepwise method) the correlations between the variables were investigated. Within running this model, the linkage between one of the physical variables with of spatial configuration (such as Integration, Depth, etc.) was investigated.
According to multivariate linear regression analysis it was found that the buildings’ quality variable is affected by local integration (R2 = 0.578). This correlations can be interpreted when a street segment length has a higher of local integration, the quality of the building around the street segment length would be better. And it was also found that the light quality is affected by the direct length of streets (R2 = 0.699). This correlation can be defined as the higher is the street, the better is the light quality of the street. In addition, it was found that commercial use is impacted by the depth of the street (R2 = 0.514). This correlation can be interpreted that as a street is deeper, the quality and quantity of commercial use the around it decrease. Regarding the number of building floors, unused lands and the age of building, it should be said that no correlation was observed between these variables and spatial configuration parameters. Given variables, it was shown that at the significance level of 95% there existed no association between the variables and spatial configuration parameters. At the end, it should be noted that spatial configuration, as a factor can affect some environmental variables and presenting a comprehensive analysis requires to include other social and economic characteristics along each other
(1.6 مگابایت)
دانلود مقاله
مشخصات مقاله
احدنژاد، محسن؛ علیپور، سمیه (1392)، بررسی روند مداخله در مناطق اسکان غیررسمی با تاکید بر سیاست تخریب و پاکسازی، مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، شماره 14، صص 21-40.
ایراندوست، کیومرث؛ اعظمی، محمد؛ تولایی، روحالله (1393)، شاخصهای تعریف و تعیین سکونتگاههای غیررسمی در ایران، نشریه مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، شماره 21، صص 43-60.
ایزدی، محمدسعید؛ شریفی، عادل (1394)، ارزیابی طرح کارل فریش بر پیکربندی ساختار فضایی بافت قدیمی شهر همدان با استفاده از تکنیک چیدمان فضا، نشریه باغ نظر، شماره 35، صص 15-26.
بحرینی، سید حسین؛ تقابل، سوده (1390)، آزمون کاربرد روش چیدمان فضا در طراحی فضاهای سنتی شهری، نشریه هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، شماره 48، صص 5-18.
جعفریبهمن، محمدعلی؛ خانیان، مجتبی (1391)، مشکلیابی طرحهای جامع از دیدگاه رفتاری و مقایسه آن با وضع موجود به روش چیدمان فضا، نشریه آرمانشهر، شماره 9، صص 285-295.
ریسمانچیان، امید؛ بل، سایمون (1390)، بررسی جدا افتادگی فضایی بافتهای فرسوده در ساختار شهر تهران به روش چیدمان فضا، نشریه باغ نظر، شماره 17، صص 69-80.
سجادزاده، حسن؛ ایزدی، محمدسعید؛ حقی، محمدرضا (1395)، راهبردهای ارتقا کیفیت محیطی سکونتگاههای غیررسمی بر مبنای نظرات ساکنین نمونه مطالعه محله حصار در شهر همدان، نشریه محیط شناسی، دوره 42، شماره 1، صص 81-96.
سیادتان، سعیدرضا؛ پورجعفر، محمدرضا (1393)، آزمون کاربرد گراف توجیهی در معماری ایرانی-اسلامی، نشریه نقش جهان، شماره 3، صص 27-42.
صادقی، سارا؛ قلعهنویی، محمود؛ مختارزاده، صفورا (1391)، بررسی تاثیر طرحهای توسعه شهری معاصر بر ساختار فضایی هسته تاریخی شمال شهر اصفهان، نشریه مطالعات شهری، شماره 5، صص 3-12.
طاهرخانی، حبیبالله (1381)، ایجاد فضاهای قابل دفاع شهری، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 9، صص 88-95.
عباسزادگان، مصطفی (1381)، روش چیدمان فضا در فرایند طراحی شهری، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 9، صص 64-75.
عباسزادگان، مصطفی؛ بیدرام، رسول؛ مختارزاده، صفورا (1391)، نگاهی ساختاری به اصلاح شبکه معابر در بافتهای فرسوده جهت حل مشکل نفوذپذیری و انزوای فضایی این محلات؛ نمونه موردی بافتهای فرسوده شهر مشهد، نشریه مدیریت شهری، شماره30، صص 163-178.
عباسزادگان، مصطفی؛ آذری، عباس (1391)، سنجش معیارهای موثر بر ایجاد محورهای پیادهمدار با بکارگیری سیستم اطلاعات مکانی و چیدمان فضا، نشریه انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 4، صص 55-68.
لطفی، سهند؛ بختیاری، هدی (1392)، ساماندهی نظام حرکتی در بافت محلههای شهری از طریق تحلیل اصل اتصالپذیری در نهضت نوشهرسازی و با بهرهگیری از روش چیدمان فضا، نشریه مطالعات شهری، شماره 9، صص 3-15.
ملازاده، عباس؛ بارانیپسیان، وحید؛ خسروزاده، محمد (1391)، کاربرد چیدمان فضایی در خیابان ولیعصر شهر باشت، نشریه مدیریت شهری، شماره 29، صص 81-90.
مهندسین مشاور تدبیر شهر (1387)، مطالعات امکانسنجی بهسازی شهرنگر و توانمندسازی اجتماعی شهر همدان، گزارش مرحله اول و دوم، شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران.
Baran, P; Rodriguez, D; Khattak, A (2008), Space Syntax and Walking in a New Urbanism and Suburban Neighbourhoods, Journal of Urban Design, Vol. 13, pp. 5-28.
Chang, D (2011), Social crime or spatial crime? Exploring the effects of social, economical, and spatial factors on burglary rates, Journal of Environment and Behavior, Vol. 43 (1), pp. 26-52.
Friedrich, E; Hillier, B; Chiaradia, A (2009), Using Space Syntax to Understand Spatial Patterns of Socio-environmental Disorder, Proceedings of the 7th International Space Syntax Symposium, Stockholm.
Hillier, B; Greene, M; Desyllas, J (2000), Self-generated Neighbourhood consolidation in informal settlements, Urban Design International, Vol. 5, pp. 233-250.
Hillier, B; Vaughan, L (2007), The city as one thing, from Review The spatial syntax of urban segregation, by L. Vaughan, Journal of Progress in Planning, Vol. 67, pp. 205–230.
Jeong, S; Lee, T; Ban, Y (2015), Characteristics of spatial configurations in Pyongyang, North Korea, Journal of Habitat International, Vol. 47, PP. 148-157.
Karimi, K; Parham, E (2012), An evidence informed approach to developing an adaptable regeneration program for declining informal settlements, Proceedings: Eighth International Space Syntax Symposium, Santiago de Chile.
Kim, H; Sohn, D (2002), An analysis of the relationship between land use density of office buildings and urban street configuration, Journal of Cities, Vol. 19, No. 6, pp. 409-418.
Min, S; Kim, Ch; Kim, Y (2012), the impacts of spatial configuration and merchandising on the shopping behavior in the complex commercial facilities, Proceedings: Eighth International Space Syntax Symposium, Santiago de Chile.
Mohamed, A; Van Nes, A; Salheen, M; Kohlert, Ch; Schwander, Ch (2013), The socio-economic implications of the spatial configuration in greater Cairo metropolitan area, Proceedings of the Ninth International Space Syntax Symposium, Seoul.
Omer, I; Goldblatt, R (2012), Urban spatial configuration and socio-economic residential differentiation: The case of Tel Aviv, Journal of Computers, Environment and Urban Systems, Vol. 36, pp. 177–185.
Reis, A; Rosa, C (2012), Configuration, land use, perception, and security: an analysis of residential burglary, Proceedings, Eighth International Space Syntax Symposium, Santiago de Chile.
Rodriguez, C; Lima Sakr, F; Griffiths, S; Hillier, B(2012), the relationship of spatial configuration and socio-economic conditions Sao Paulo, Brazil, Proceedings of the Eighth International Space Syntax Symposium, Santiago de Chile.
Vaughan, L (2007), The spatial form of poverty in Charles Booth’s London, from Review The spatial syntax of urban segregation, by L. Vaughan, Journal of Progress in Planning, Vol. 67, pp. 231–250.
مسابقات
جوایز
نشریات
