معیارهای ضرب آهنگ کاوی زندگی روزانه در توليد اجتماعی فضای شهری با تکيه بر تجارب پژوهشی

گزارش خطا
نویسنده : میترا حبیبی، سپیده برزگر
محل انتشار : نشریه صفه 81
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
زبان : فارسی
دوره : 28
شماره : 81
زمان انتشار : تابستان 1397

امروزه پيوندهاي فضاهاي شهريْ از زمان و مکان گسسته شده‌اند. نتيجة اين امر، گسترش فضاهايي تهي است که قابليت پاسخ به تجربة زيستة شهروندان را ندارند. براي پرهيز از درغلتيدن به اين وادي، بايد با نگاهي تحليلي، به شيوة توليد و سامان‌دهي فضا، پيوند آن با زمان و مکان و ماهيت پيچيده و لايه‌هاي چندگانة آن پرداخت. پيشنهاد هانري لوفور براي اين منظور، ضرب‌آهنگ‌کاوي است. هدف از اين پژوهش، يافتن معيارهاي اصلي اين نظريه در حوزة مطالعات شهري است. از اين رو، با روشي کتابخانه‌اي و تحليلي، بر سه نظرية اصلي لوفور، يعني توليد فضا، جدل سه‌سوية (تريالکتيک) فضايي، و ضرب‌آهنگ‌کاوي، تمرکز و پيشينة نظري، با تکيه بر تجارب پژوهشي مختلف مطالعه شد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد که ضرب‌آهنگ‌هاي سه دسته فضا در شهر، يعني فضاي دريافته، فضاي پنداشته، و فضاي زيسته، از مؤلفه‌هاي اقليم، فرهنگ، و فن تأثير مي‌پذيرند. معيارهاي ضرب‌آهنگ‌کاوي در فضاي دريافته، شامل تبيين تأثير متقابل مؤلفه‌هاي کالبدي و اقليم، فرهنگ و فن، و همچنين تأثير آن‌ها بر شيوة ادراک فضا است. در فضاي پنداشته با معيارهايي مبتني بر ابزارهاي در دست فن و شيوه‌هاي اعمال سلطه از سوي نهادهاي فن و تأثير آن بر ضرب‌آهنگ‌ها روبه‌رو هستيم. در فضاي زيسته معيارهاي ضرب‌آهنگ‌کاوي از حضور در فضا، مناسبت‌ها، رويدادها، و شکل اين حضور تأثير مي‌گيرند که منجر به بروز چندين ضرب‌آهنگ مي‌شود. در فضاي زيسته است که گروه‌هاي مختلف به دنبالِ از آن خود کردن فضا و مقاومت در برابر فضاي پنداشته‌اند تا از طريق حضور و تجلي ضرب‌آهنگ‌هاي فعاليت‌هايشان، به مصرف دلخواهانة فضا دست يابند و بدين‌سان، فضاي زيسته و ضرب‌آهنگ‌هاي زندگي روزانه با تأثير از فرهنگ، اقليم، و فن نمود مي‌يابد.

(204.4 کیلوبایت) دانلود مقاله  

مشخصات مقاله

مراجع :

بحريني، سيدحسين و آرش آقاکريمي. «تدوين ضوابط طراحي شهري بر مبناي شناخت و مقايسة الگوهاي رفتاري با تأکيد بر نقش اقليم در فضاهاي شهري در دو اقليم سرد و کوهستاني و گرم و مرطوب جنوبي (نمونة موردي شهرکرد و بوشهر)»، در محيطشناسي، ش 77 (بهار 1395)، ص 151-168.

بحريني، سيدحسين و حسين خسروي. «بررسي تطبيقي تأثير ويژگيهاي خردهاقليم در الگوي رفتارهاي شهري، نمونة موردي: فضاهاي شهري يزد (اقليم گرم و خشک) و فومن (اقليم معتدل و مرطوب)». در محيطشناسي، ش 74 (تابستان 1394)، ص 465-482.

برزگر، سپيده. کاوش ضربآهنگ زندگي روزانه در ساماندهي مصرف فضاي شهري، موردپژوهي: شهرهاي رشت و کاشان، پاياننامة دکتري، دانشگاه هنر تهران، در دست اقدام.

حبيبي، سيدمحسن. «دگرديسي و پايايي شهر و مفهوم آن». در صفه، ش 68 (بهار 1394)، ص 35-46.

حبيبي، سيدمحسن و مريم اميري. «حق به شهر؛ شهر موجود و شهر مطلوب آنچه که هست و آنچه که بايد باشد»، در مجلة پژوهشهاي انسانشناسي ايران، سال پنجم، ش 2 (پاييز و زمستان 1394)، ص 9-30.

حبيبي، ميترا و سپيده برزگر. «خوانش مفهوم حق بر شهر مشخص، زندگي روزانه و فضا در شهر»، در نشرية هفتشهر، در دست چاپ.

خاکرند، شکرالله. «نظرية جغرافيايي فلسفة تاريخ». در کيهان انديشه، ش 77 (1377)، ص 48-55.

رحيمي سجاسي، مريم. فلسفة اجتماعي (رويکرد تطبيقي آراي ابن خلدون و منتسکيو)، قم: بوستان کتاب قم، 1389.

شورچه، محمود. فوکو، فضا و برنامهريزي، تهران: انتشارات مديران امروز، 1393.

کلمن، ناتانيل. لوفور براي معماران (از مجموعة انديشمندان براي معماران؛ جلد دوم)، ترجمة سپيده برزگر، تهران: فکر نو، 1396.

لوفور، هانري و کاترين رگوليه. «کوششي بر کاوش ضربآهنگ شهرهاي مديترانهاي»، در نشرية جستارهاي شهرسازي، ترجمة ميترا حبيبي و سپيده برزگر، ش 47 (بهار و تابستان 1396)، ص200-212.

قلعهنويي، محمود و نيلوفر جبلعامليان. «کاربرد ريتمهاي شهري در فرايند طراحي فضاهاي شهري، نمونة موردي: فضاهاي شهري محلة جلفاي اصفهان». در صفه، ش 71 (زمستان 1394)، ص 67-90.

Brenner, Neil & Stuart Elden, “Henri Lefebvre in Contexts: An Introduction”, in Antipode, 33 (2001), pp. 763–68.

Deflem, M. “The Sociology of the Sociology of Money: Simmel and the Contemporary Battle of the Classics”, in Journal of Classical Sociology, 3 (2003), pp. 67–96.

Elden, Stuart, “An Introduction”, in Rhythmanalysis: Space, Time and Everyday Life, New York: Continuum, 2004.

________ . “Some Are Born Posthumously: The French Afterlife of Henri Lefebvre”, in Historical Materialism, 14 (2006), pp. 185–202.

Evans, Huw Robert. The Production of Mexican Space Henri Lefebvre, Globalization, and State, dissertation submitted in partial fulfilment of the Degree of Doctor of Philosophy, University of Wales, Aberystwyth, 2001.

Gonzalez, Rodriguez C. “The Rhythms of the City: The Performance of Time and Space in Suhayl Saadis Psychoraag”, in The Journal of Commonwealth Literature, 51 (2016), pp. 92–109.

Grosz, Elizabeth & Territory Chaos. Art: Deleuze and the Framing of the Earth, New York: Columbia University Press, 2008.

Harvey, David. Spaces of Hope, Berkeley, Los Angeles: University of California Press, 2000.

Henriques, Julian & Milla Tiainen & Pasi Väliaho. “Rhythm Returns: Movement and Cultural Theory”, in Body & Society, 20 (2014), pp. 3–29.

Lagerkvist, Amanda, “Communicating the Rhythms of Retromodernity: "Confused and Mixed Shanghai»”, in The Sociological Review, 61 (2013), pp. 144–161.

Lefebvre, Henri. “Toward a Leftist Cultural Politics: Remarks Occasioned by the Centenary of Marx’s Death”, in Marxism and the Interpretation of Culture, London: Macmillan Education UK, 1988, pp. 75–88.

________ . The Explosion: Marxism and the French Revolution, London & New York: Modern Reader Paperbacks, 1968.

________ . The Production of Space, trans. David Nicholson-Smith, Oxford: Blackwell Publishers Ltd, 1974.

________ . Rhythmanalysis: Space, Time and Everyday Life, (Bloomsbury Revelations), trans. by Stuart Elden, New York: Continuum, 1992.

________ . State, Space, World: Selected Essays, transl. G. Moore & N. Brenner & S. Elden,

edit. N. Brenner & S. Elden, London: University of Minnesota Press Minneapolis, 2009.

________ . Survival of Capitalism: Reproduction of the Relations of Production, London: Allison & Busby, 1973.

________ . The Urban Revolution, trans. Neil Smith, Minneapolis: University of Minnesota Press, 1970.

________ . Writings on Cities, trans. E. Kofman & E. Lebas, Eds. E. Kofman, E. Lebas, K. Eleonore, & E. Lebas, UK: Blackwell Publishing Ltd, 1968.

Lehtovuori, Panu & Hille Koskela. “From Momentary to Historic: Rhythms in the Social Production of Urban Space, the Case of CalÇAda De Sant’Ana, Lisbon”, in The Sociological Review, 61 (2013), pp. 124–43.

Lim, Sandra Eileen. Interpreting Urban Space and the Everyday through Video Practice, A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, University of Brighton, 2013.

Lyon, Dawn. “Doing Audio-Visual Montage to Explore Time and Space: The Everyday Rhythms of Billingsgate Fish Market”, in Sociological Research Online, 21 (August 2016), pp. 1-12.

Madanipour, Ali. Design of Urban Space, An Inquiry into a Socio-spacial Process, New York: Wiley, 1996.

________ . The Governance of Place: Space and Planning Processes, A. Madanipour, A. Hull, & P. Healey (Eds.), Hampshire: Ashgate Publishing, Ltd, 2001.

Marcu, Silvia, “Tears of Time : A Lefebvrian Rhythmanalysis Approach to Explore the Mobility Experiences of Young Eastern Europeans in Spain”, in Transactions of the Institute of British Geographers, 42(3) (Sep. 2017).

Martinović, Marija. “Exhibition Space of Remembrance: Rhythmanalysis of Memorial Park Kragujevacki Oktobar”, in Serbian Arhitectural Journal, 5 (2013), pp. 306-329.

Merrifield, Andy. “Place and Space: A Lefebvrian Reconciliation”, in Transactions of the Institute of British Geographers, 18 (1993), pp. 516-531.

Prescott, Holly. Rethinking Urban Space in Contemporary British Writing, A thesis for the degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY, University of Birmingham, 2011.

Schmider, Veronika. Living Belfast: Representations of the City in Glenn Patterson’s Novels, Thesis submitted in fulfilment of the requirementsf or the degree of Doctor of Philosophy, Humboldt-Universität zu Berlin, 2012.

Shaw, Robert. Practicing the Urban Night in Newcastle-upon-Tyne: Rhythms, Frames, Affects, Assemblages and Subjectivities, Thesis submitted for PhD, Department of Geography, Durham University, 2012.

Shields, R. Key Thinkers on Space and Place, ed. by P. Hubbard & R. Kitchin & G. Valentine, London: Sage, 2004.

________ . Love and Struggle: Spatial Dialectics, London: Routledge, 1999.

Sinclair, Peter Francis. Using Real-Time Data Flux in Art –The Mediation of a Situation as It Unfolds: RoadMusic – An Experimental Case Study, Thesis submitted in fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, University of the Arts London, 2013.

مسابقات

جوایز

نشریات

منابع اینترنتی :

http://sofeh.sbu.ac.ir/