مسجد دانشگاه تهران

Mosque of Tehran University

گزارش خطا

شرکت معماری : دفتر مهندسین مشاور فرمانفرمائیان و همکاران

نوع پروژه : داخلی

برچسب ها :

گالری

تیم پروژه

کارفرما | بهره‌بردار :

کارفرما: دفتر فنی دانشگاه تهران / بهره‌بردار: دانشگاه تهران

تیم اجرایی (مدیر، همکاران) :

معمار فضل الله رحمت اللهی

اطلاعات کلی

سال : 1345/1966

دوره تاریخی : پهلوی دوم

کاربری : مذهبی - عبادی، مسجد، نمازخانه

مساحت پروژه : 2395 مترمربع

وب سایت : utmosque.ir

آدرس : ایران، تهران، خیابان انقلاب

شرح

نحوه استقرار بنا در سایت

ساختمان مسجد در نیمه شمالی بخش مرکزی محوطه دانشگاه تهران متناسب با جهت قبله جای گرفته است. بنای مسجد از سمت شمال به فضای سبزی که به پردیس پزشکی منتهی می شود از شرق به پردیس علوم از جنوب به کتابخانه مرکزی دانشگاه و از غرب به پردیس فنی محدود شده است.موقعیت بنا در مجاورت محور اصلی شرقی غربی محدوده دانشگاه به گونه ای انتخاب شده است که دسترسی به آن از تمامی دانشکده ها به سهولت صورت گیرد.

هندسه،شیب و عوارض طبیعی زمین

زمین مورد نظر مستطیلی به ابعاد 185*86 متر است که محور طولی آن در راستای محور طولی دانشگاه قرار گرفته ودارای شیبی معادل سه درصد از جهت شمال به جنوب می باشد.

اصول کلی حاکم بر طراحی فضای سبز و محوطه سازی
محوطه اختصاص یافته به فضای سبز و آب نمای مسجد در طرح اولیه شامل رواق هایی مشابه آنچه که در اطراف حیاط مرکزی قرار دارد بوده است و دارای ابعادی به طول و عرض 56*36 متر و مساحت دو هزار متر مربع می باشد.بنابراین محیط اطراف مسجد را باغچه ها درختان چنار و گذرگاههایی که بخشی از فضای سبز دانشگاه محسوب می شوند فرا گرفته است.
شبکه ارتباطی سواره و پیاده داخلی مجموعه
زمین دانشگاه از شرق به غرب به سه قسمت تقسیم شده که در حاشیه شرقی غربی و شمالی زمین دانشکده ها احداث شده اند. دو خیابان در امتداد شمال جنوب این سه قسمت را از محوطه مرکزی جدا کرده است. محور شرقی غربی که ورودی دانشگاه از خیابان قدس را به ورودی از خیابان شانزده آذر متصل می کند محوطه دانشگاه را به دو بخش شمالی جنوبی تقسیم می کند. مسجد در شمال این دسترسی جای گرفته است. دسترسی سواره و پیاده به بنا از محورهای ذکر شده فراهم شده است.
توصیف کالبدی بنا
ترکیبی از احجام مکعب مستطیل (در شبستان مسجد )بخشی از کره (در گنبد) و استوانه (در مناره ها) با صفحات عمودی و افقی ساختار کلی بنا را تشکیل می دهد. کالبد بنا از سنگ سفید تشکیل شده و در پس زمینه ای از درختان و ساختمان های موجود در دانشگاه تهران تمایز قابل توجهی ایجاد کرده است.ساختمان در یک طبقه بنا شده و ارتفاع مناره از سطح زمین 28 متر ارتفاع بلندترین نقطه گنبد در خارج از بنا از سطح زمین 13.5 متر و ارتفاع بدنه های شبستان از سطح زمین 9 متر می باشد.
بررسی برنامه فضایی عناصر بنا
ایجاد فضایی با عملکرد مذهبی به همراه فضاهای خدماتی و پشتیبانی در ارتباط با سبک و روحیه زمان خود از نیازهای اصلی طرح بوده است. عناصر فضایی در ساختاری با پلان آزاد سامان دهی و در یک طبقه توزیع شده اند.
بررسی کیفی فضاها
برای بررسی کیفی این بنا به بررسی کیفی عناصر تشکیل دهنده آن پرداخته می شود.
ورودی
مسجد دارای دو ورودی به حیاط اصلی و دو ورودی به حیاط فرعی است. این دو حیاط توسط یک ورودی با هم در ارتباطند
حیاط
این مسجد دارای دو حیاط است. حیاط اصلی با ابعاد 20*28 متر به مساحت 560 مترمربع که محور طولی آن عمود بر محور قبله است. دو دسترسی اصلی در اضلاع شرقی و شمالی این حیاط و یک دسترسی به حیاط فرعی در ضلع غربی وجود دارند. دور تا دور این حیاط در سه طرف رواقی وجود دارد که بدنه خارجی آن را دیوارهای سنگی و بدنه درونی آن را ستونهایی با پلان دایره که به فاصله چهار متر از یکدیگر جی گرفته اند تشکیل می دهد. این دیوارهای سنگی به صورت پانل هایی اجرا شده اند که فقط با زمین اتصال داشته و از طرفین و سقف آزاد می باشند. این عدم پیوستگی نوعی شفافیت ،سیال بودن و سبکی را به وجود می آورد. در طرح اصلی این حیاط رو باز بوده که هم اکنون به وسیله سازه ای متشکل از خرپاهای فضایی پوشیده شده است.
در ضلع جنوبی این حیاط ورودی اصلی شبستان قرار دارد و در ضلع شمالی آن مناره ها جای گرفته اند. حیاط فرعی که در سمت غرب مسجد قرار دارد مفصل ارتباطی سرویس های بهداشتی و وضوخانه با حیاط اصلی را تشکیل می دهد. مساحت این حیاط و سرویس ها تقریبا 450 مترمربع است که سرویس ها در حال حاضر مورد استفاده عمومی قرار نمی گیرند.

دردوگوشه شمالی حیاط اصلی دو منار متقارن بر روی سکوهای سنگی قرار گرفته اند.ایجاد فضایی شفاف و سبک که نشان دهنده حرکت پله های درون مناره است در انتهای بالایی بدنه ها مشاهده می شود. حجم نهایی در هر مناره به صورت کلاهک معلقی است که ار طریق ستون هایی ظریف به قسمت زیرین خود متصل شده و نوعی تعلیق سبکی و سیال بودن را بیان می دارد.
گنبد مسجد از نیمکره ای به قطر 18 متر است که لبه های بام و خیز کوتاه مانع از تاثیر بصری شدید آن می شود.گنبد بر روی هشت ستون مایل( انبری شکل) جای گرفته است.شاید تنها قسمت ناهماهنگ در فضای داخلی شبستان همین ستون های مایل است که از سطح زمین تا محل قرارگیری گنبد ادامه می یابند.حدفاصل این ستون ها نورگیرها و گنبد یک حلقه بتنی قرار دارد که نظیر ستون ها کاشیکاری شده است. محل قرارگیری مرکز دایره گنبد در پلان بر مرکز مربع شبستان منطبق است.

نمایش بیشتر...

دیگر پروژه های معمار

پاویون ایران در اکسپو 1967

ساختمان مخابرات

موزه فرش تهران

کارخانه ارج

مجموعه ورزشی آزادی

ساختمان بانک کار

شعبه مرکزی بانک صادرات اصفهان

ساختمان بورس اوراق تهران

بانک مرکزی و موزه جواهرات

مسیر و پل های ارتباطی به جاده اصلی کرج

استخر سرپوشیده مجموعه ورزشی آزادی

دریا

پاویون دولت

ساختمان اداری سازمان تامین اجتماعی

بیمارستان عمومی ارتش ایرانیان

خانه های سوا

مجتمع تجاری خانه

توسعه انجمن خانه

خانه کرج

کاخ سعدآباد محمودرضا

وزارت راه

استادیوم چند عملکردی

مرکز تلویزیون ملی ایرانیان

کاخ نیاوران جدید

کاخ نیاوران

ساختمان اداری و مرکز خبر

زمین بازی هاکی و تنیس

زمین بازی هاکی

مرکز دارویی فیزر

مرکز طبقه بندی پستی PIT

مجتمع مسکونی پلی اکر

ساختمان شرکت مخابرات (ارتباطات زیرساخت)

کاخ مادر ملکه سعدآباد

خوابگاه دانشجویان

رستوران دانشجویان

آپارتمان سامان 1

برج آپارتمان سامان 2

مجتمع سرچشمه

آزمایشگاه های هیدرولیک دانشکده کشاورزی

خوابگاه دانشکده کشاورزی

مرکز تحقیقات اتمی دانشکده علوم

کلینیک های دانشکده دامپزشکی

هتل شمشک

مرکز خرید ارتش ایرانیان

دفاتر صنعتی اسکوییب

سالن اجتماعات مدرسه فنی

مرکز مخابرات

ترمینال شماره 2

ترمینال شاره 3

ترمینال شماره 4

بیمارستان دانشگاه اهواز

آزمایشگاه های الکترو مکانیکی دانشکده مهندسی دانشگاه تهران

مجموعه آپارتمانی ونک پارک

آکادمی نیروی هوایی

دفتر کارخانه سیمان

بانک اعتبارات کردیت لیونیس

برج های مسکونی سامان

شرکت نفت

ساختمان وزارت کشاورزی (ساختمان مرکزی قوه قضاییه)

ترمینال پروازهای بین‌المللی فرودگاه مهرآباد (ترمینال شماره 1)

ساختمان شركت ملی نفت (ساختمان وزارت نفت)

دیگر پروژه های شرکت