تدوین الگوی محله‌محوری در مدیریت شهری، با توجه به ویژگی‌های شهر مشهد

لزوم رویارویی با چالش‌های جدید شهرنشینی، موجب دگرگونی اساسی در دیدگاه‌های مدیریت شهری شده است. در این زمینه می‌توان رویکردی فراگیر را شناسایی کرد که با تأکید بیش از پیش بر سطوح پایین و ابعاد ملموس زندگی شهری، به دنبال روش‌هایی است که اداره فرایند توسعه را به محله‌ها واگذار کند. با مطالعه مبانی نظری این رویکرد، به نظر می‌رسد که مفهوم اجتماع محلی و دیدگاه‌های مشارکتی، دارایی‌مبنا و سرمایه اجتماعی در تبیین و تحقق آن نقش اساسی دارند. بررسی یافته‌ها در دو محله منتخب از شهر مشهد گویای اهمیت دو عامل عمده اجتماع محلی و مدیریت شهری در تحقق رویکرد محله‌محور است که در این میان مدیریت شهری به‌عنوان آغازگر فرایند، نقش اصلی را دارد. بر این اساس، تقویت سامانه ارتباطی و اطلاع‌رسانی، آموزشی شیوه‌های مشارکت و برگزاری گردهمایی‌های محله‌ای به‌وسیله مدیریت شهری و همچنین ایجاد شورا و نهاد مدیریت شهری در مقیاس محله و حرکت به سوی برنامه‌ریزی محله‌ای را می‌توان مهم‌ترین گام‌ها برای تحقق محله‌محوری در مشهد دانست. گرچه مطالعه امکان‌سنجی نشان از تحقق‌پذیری دشوار این رویکرد در مشهد دارد،‌ اما از آنجا که بسیاری از معیارهای تعیین‌کننده آن در حوزه تصمیم‌ها و اقدامات مدیریت شهری قرار می‌گیرند، می‌توان انتظار داشت که با درک عمیق مدیریت شهری از محله‌محوری و عزم اراده جدی برای دستیابی به آن،‌ زمینه تحقق این رویکرد فراهم شود.

A new deal in the field of concepts and viewpoints about urban management was made by new challenges
 and problems due to extension of urbanization and globalization. That deal intends to make a mutual
 linkage between urban management and political and socio-economic structures and therefore changes the
 role of urban management from delivering different services to attract public participation. In these
 conditions, urban planning and management make a great attention to lower levels and tangible
 dimensions of city life and use each community as a tool for managing cities, making sustainable
 development and social solidarity and creating identity and character. Also a pervasive approach can be
 recognized which intends to use the human resources and financial ones by assigning the major role to the
 community; this attitude is called the community-led approach. Recognizing the major characteristics of
 this approach, adjusting it with Iran and conditions of Mashhad city in Iran, and representing a pattern for
 implementation of the community-led approach in this city as well as feasibility study of this pattern are
 the purposes of this research. In this research the recourses about community-led approach are studied, and
 the basis and principles are recognized; then the research studies the characteristics and the role of them
 for realizing this approach. After that, on the basis of study results and interviews whit Mashhad urban
 management experts, it represents a pattern that consist, of many factors, parameters and indicators of
 community-led approach and tests this pattern by selecting two communities in the city, according to the
 physical-social typology of Mashhad communities. Finally, by analyzing the results, the article, represents
 a pattern and some strategies and methods for implementation of community-led approach in the structure
 of Mashhad urban planning. Study of basis and principles of community-led approach shows that it can be
 explained by four viewpoints; consist of community theory, participatory approach, asset-based approach
 and social capital theory. The survey shows that two major factors, including community and urban
 management, have critical roles in implementation of the mentioned approach and urban management,
 because of starting this process, has a similar role. Hence, amplification of information systems of urban
 management, training the participatory methods, making community meetings with urban authorities,
 establishing a community council and a community management organization, and trying to reach the
 community planning are among the most important steps to implement the community-led approach in
 Mashhad. In conclusion, feasibility study of community-led approach in Mashhad shows the lack of many
 indicators and the tough implementation of this approach in this city. Since the most of significant criteria
 in this pattern are in the field of urban management tasks, it can be expected that recognition,
 understanding and real intention to implement the community-led approach by urban management, make
 the realization of this approach possible and convenient.

(972.9 کیلوبایت) دانلود مقاله