سازوکارهای تحقق منفعت عمومی در طرح های موفق توسعه شهری با تأکيد بر نظريه های شهرسازی نيمه دوم سده بيستم
شايد بتوان نطفة آنچه امروز با اصطلاح برنامهريزي شهري شناخته ميشود را در زماني جستجو کرد که رشد شهرها و مسائل و مشکلات شهري به حدي رسيده بود که منافع عمومي به خطر افتاده و توزيع منابع به صورت ناعادلانهاي درآمده بود. اين اوضاع خود دليلي براي مداخلة شهرسازان در شهرها شد تا با مداخلة خود در مسائل شهر، وضع نابسامان آن را سامان دهند و ديالکتيک نيازها و منابع را به تعادلي نسبي برسانند. مسئلة منفعت عمومي ترجيعبندي است که مباحث برنامهريزي را به يکديگر متصل ميکند، از همين رو، زمينهاي است که نيازمند بررسي و تعمق بيشتري است.
در اين پژوهش تلاش شده است که سازوکار تحقق منفعت عمومي تبيين گردد. در اين پژوهش از رويکرد کيفي و به منظور جمعآوري دادهها و اطلاعات از شيوههاي اسنادي و کتابخانهاي استفاده شده است. نمونههاي طرح تجديد حيات شهر مدلين واقع در کشور کلمبيا، طرح بازآفريني محلة ريجنت پارک واقع در شهر تورنتو کانادا، طرح چشمانداز زودس واقع در شهر آمستردام، و برنامة توسعة راهبردي شهر سيدنيــ که به پشتوانة منابع بينالمللي، موفقيت اين طرحها اثبات شده استــ بررسي و تحليل شدهاند. نتيجة اين پژوهش، که با ترکيب نظريههاي شهرسازي و تحليل محتواي طرحهاي موفق توسعة شهري حاصل شده، دياگرام سازوکار تحقق منفعت عمومي در نمايي فرايندگونه است. معيارهاي اصلي اين دياگرام توزيع عادلانة منابع، توجه به مسائل زيستمحيطي، توجه به همة اقشار جامعه، مسکن، اشتغال، هدفگذاري و منفعتيابي، شبکة قدرت، برقراري ارتباطات و تعاملات اجتماعي، انگيزش کنش اجتماعي، آگاهي، و تعهدات اخلاقي و هنجارها و ارزشها هستند که در شبکهاي از روابط مصور شدهاند تا برنامهريزان و فرايند برنامهريزي شهري را در مسير تحقق منفعت عمومي ياري دهند.
(219.2 کیلوبایت) دانلود مقالهمشخصات مقاله
اجلالي، پرويز و همکاران. نظرية برنامهريزي: ديدگاههاي سنتي و جديد، تهران: اَگه، 1391.
آلمندينگر، فيليپ و تئودور جونز. آيندة برنامهريزي: چشماندازهاي نو در نظرية برنامهريزي، ترجمة عارف اقوامي مقدم، تهران: آذرخش، 1387.
ايمان، محمدتقي و محمودرضا نوشادي. «تحليل محتواي کيفي»، در پژوهش در علوم انساني، ش 2 (پاييز و زمستان 1390)، ص 15-44.
ايمان، محمدتقي و اسفنديار غفارينسب. «تعميمپذيري و چالشهاي آن در تحقيقات کيفي»، در پژوهش در علوم انساني، ش1 (بهار و تابستان 1392)، ص 35- 50.
بنکدار، احمد و ديگران. سيدني شهري پايدار تا سال 2030: برنامة توسعة راهبردي شهر سيدني، تهران: پژوهشکدة فرهنگ و هنر، 1389.
رفيعيان، مجتبي و سکينه معروفي.
«نقش و کاربرد رويکرد برنامهريزي ارتباطي در نظريههاي نوين شهرسازي»، در معماري و شهرسازي آرمانشهر، ش 7 (پاييز و زمستان 1390)، ص 113- 120.
سعيدي رضواني، هادي و فرشاد نوريان. «شهرسازي عدالتمحور: رهيافتي پيشرو در برنامهريزي شهري»، در مطالعات شهري، ش 12 (پاييز 1393)، ص 47- 57.
طرهانى، حسين. سازوکارهاى تحقق منفعت عمومى در طرحهاى موفق توسعة شهرى در جهان با تأکيد بر نظريههاى شهرسازى نيمة دوم سده بيستم. پاياننامة کارشناسى ارشد، استاد راهنما: پروين پرتوى، رشتة برنامهريزى شهرى، دانشکدة معمارى و شهرسازى، دانشگاه هنر تهران، 1395.
عبدي دانشپور، زهره. درآمدي بر نظريههاي برنامهريزي با تأکيد ويژه بر برنامهريزي شهري، تهران: دانشگاه شهيد بهشتي، 1387.
معززي مهرطهران، اميرمحمد و همکاران. «در جستجوي شهر عدالتمحور با تأکيد و واکاوي مفهوم عدالت فضايي»، در مجموعه مقالات اولين همايش ملي در جستجوي شهر فردا واکاوي مفاهيم و مصاديق در شهر اسلاميـ ايراني، تهران، شرکت ديبا افق رايا، 1393.
مهديزاده. جواد. برنامهريزي راهبردي توسعة شهري (تجربيات اخير جهاني و جايگاه آن در ايران)، تهران: شرکت طرح و نشر پيام سيما، 1386.
هيلير، جين. سايههاي قدرت، ترجمة کمال پولادي، تهران: جامعة مهندسان مشاور ايران، 1388.
Alexander, E.R. “The Public Interest in Planning: from Legitimation to Substantive Plan Evaluation”, In Planning theory, 1(3) (2002), pp. 226–249.
Amsterdam City Council. Zuidas Vision Document, 2009.
Bivins T.H. “Public Relations, Professionalism, and the Public Interest”, in Journal of Business Ethics, 12(2) (1993), pp. 117–126.
Blanco, C. & H. Kobayashi. “Urban Transformation in Slum Districts through Public Space Generation and Cable Transportation at Northeastern Area: Medellin, Colombia”, in Journal of International Social Research, 2 (8) (2009), pp. 75-90.
Campbell, H. & R. Marshall. “Utilitarianism’s Bad Breath? A Re-evaluation of Public Interest Justification for Planning”, in Planning Theory, 1(2) (2002), pp. 163–187.
Campbell, S. & S. Fainstein. Reading in Planning Theory, Wallingford: Wiley-Blackwell, 1996.
City of Amesterdam. Building Blocks: Zuidas Vision Document 2015, 2016.
City of Sydney. Sustainable Sydney 2030 Community Strategic Plan, 2014, Avialable at at www.cityofsydney.nsw.gov.au.
Dessau Institute of Architecture. Amsterdam Housing, Anhalt University, 2012.
Fainstein, S. “New Directions in Planning Theory”, in Urban Affairs Review, 35(4) (2000), pp. 451-478.
Fainstein, S. The Just City, Ithaca and London: Cornell University Press, 2010.
Flathman, R.E. The Public Interest: An Essay Concerning the Normative Discourse of Politics, New York: Wiley, 1966.
Healey, P. Collaborative Planning: Shaping Places in Fragmented Societies, Vancouver: University of British Columbia Press, 1997.
Holcim Foundation for Sustainable Construction. Gold 2008 Latin America: Urban Integration of an Informal Area, Medellín, Colombia, 2008, Available at www.holcimfoundation.org.
________ . Regional and Global Holcim Awards Competitions for Sustainable Construction Projects and Visions, 2009, Available at www.holcimfoundation.org.
Howe, E. “Professional Roles and the Professional Roles and the Public Interest in Planning”, in Journal of Planning Literature, 6 (1992), pp. 230-248.
ICLEI World Secretariat. Medellín, Colombia: The Integral Urban Development Project: Fighting Crime with Urban Interventions, 2014, Available at www.iclei.org/casestudies.
Innes, J. “Consensus Building: Clarification for the Critics”, in Planning Theory, 3(1) (2004), pp. 5–20.
Innes, J. & D. Booher, “Consensus Building and Complex Adaptive Systems”, in Journal of the American Planning Association, 65(412) (January 1999).
Innes, J. & D. Booher. “Network Power in Collaborative Planning”, in Journal of Planning Education and Research, Vol. 21(3) (2002), pp. 221-236.
James, K.J. “Living Through “Revitalization”: Youth, Liminaluty, and the Legacy of Slum Clearance in Present-Day Regent Park”, in 15th International Planning History Society Conference: Brazil, 2012.
Majoor, Stan. Disconnected Innovations : New Urbanity in Large-scale Development Projects: Zuidas Amsterdam, Orestad Copenhagen and Forum Barcelona,
PhD thesis. Supervisors: W.G.M. Salet. Faculty of Social and Behavioural Sciences, Delf: University Eburon, Faculty of Social and Behavioural Sciences, 2008.
Sandercock, L. Towards Cosmopolis: Planning for Multicultural Cities, New York: John Wiley, 1997.
Stiftel, B. “Planning Theory”, in The National AICP Examination Preparation Course Guidebook, Washington DC, 2000, pp. 4- 16.
Stoker, K. & M. Stoker. “The Paradox of Public Interest: How Serving Individual Superior Interests Fulfill Public Relations’ Obligation to the Public Interest”, in Journal of Mass Media Ethics, 27(1) (2012), pp. 31-45.
Toronto Community Housing. Regent Park Social Development Plan (Executive Summary), 2007.
________ . Regent Park Social Development Plan (Part I: Context), 2007.
________ . Regent Park Social Development Plan (Part II: Best Practices for Social Inclusion in Mixed-Income Communities), 2007.
________ . Regent Park Social Development Plan (Part II: Strategies for Social Inclusion), 2007.
Wagner, J. The Regent Park Revitalization Project: Bringing New Life to A Tired Community, Final Project Essay in Master of Arts of Integrated Studies. Supervisor: Nanci Langford. Alberta: Athabasca University, April 2013.
Xiao, W. (n.d.) Regent Park Revitalization, Presented by Toronto Community Housing, 2016.
مسابقات
جوایز
نشریات