كاهش آسيب پذيرى خوابگاه هاى دانشجويى دانشگاه شهيد بهشتى در برابر آتش سوزى و زلزله

خوابگاه هاى دانشجويى به دلايل استفادة شبانه روزى، تراكم جمعيت، نوع چيدمان مبلمان، تجهيزات و جانمايى تأسيسات برودتى حرارتى، در معرض آسيب هاى ناشى از حوادث غيرمترقبه، خصوصاً آتش سوزى و زلزله، هستند. اين امر با توجه به فقدان برنامة مديريت بحران و آشنا نبودن دانشجويان و كاركنان در چگونگى مواجهه با شرايط اضطرارى و حفظ ايمنى، ممكن است تلفات و خسارات جبران ناپذيرى را موجب شود. با توجه به استقرار خوابگاه هاى برادران و خواهران در ضلع شمالى سايت دانشگاه شهيد يهشتى و عبور گسل شمال تهران از منطقه، لزوم تدوين برنامه كاهش آسيب پذيرى و مواجه با سوانح امرى اجتناب ناپذير است.

اگرچه مقاوم سازى سازه اى ساختمان ها تا حدود زيادى احتمال تخريب را كاهش مى دهد، ليكن به دلايل گوناگون، ازجمله نياز به بودجة فراوان، امكان تعليق روند آموزشى، و زمان بر بودن عمليات ساختمانى، اين امر به ندرت عملى است. علاوه بر اين، چنانچه ساكنين با رو شهاى تخلية اضطرارى آشنا نباشند، به هنگام تخليه سردرگم می شوند، حتی در ساختمان های مقاوم، امکان خسارات و تلفات هست. بنابراین در سال های اخیر، به کاهش آسیب پذیری فضاهای خوابگاهی پرجمعیت از نظر غیر سازه ای و مدیریتی توجه ویژه ای شده است، زیرا هم کم هزینه است و هم تمهیدات مقاوم سازی عناصر غیر سازه ای و آموزش ساکنین و مسئولین ساختمان و تدوین برنامه بحران برای واکنش مناسب در شرایط اضطرار، موجب کاهش تلفات می شود.

روش پژوهش مقاله ی توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی است و ساختمان ها از طریق ارزیابی سریع بصری مطالعه می شوند. به این منظور ساکنین خوابگاه ها به گروه های دانشجو، مسئولین و نیروی خدماتی دسته بندی و ضمن ضمن شناخت آسیب پذیری های موجود، با مصاحبه های عمیق و تکمیل پرسش نامه، میزان آگاهی کاربران در مواجهه با شرایط اضطراری، با استفاده از روابط همبستگی، تحلیل شده اند. همچنین با روز آمد کردن نقشه ی بلوکهای خوابگاه ها، ضمن پایش دقیق موارد آسیب پذیر، میزان خطرپذیری چیدمان، چگونگی اتصال مبلمان به کف و سقف، تیغه های جداکننده، الحاقات غیر سازه ای، راهروهای طبقات، و تاسیسات اضطراری در شرایط بحران، هنگام تخلیه سریع جمعیت ساکن، مطالعه شده اند.

نتیجه گیری مقاله در قالب عرضه راهکارهای کاربردی انطباق چارت تشکیلاتی با سامانه فرماندهی حادثه و همچنین کاهش آسیب پذیری های غیرسازه ای و تهیه نقشه های تخلیه اضطراری است. بنا بر این توصیه می شود که در بخش مدیریتی، ساکنین و مسئولین خوابگاه ها با گذراندن دوره های آموزشی و برنامه های تمرینی، آمادگی لازم را کسب کنند. این امر با همکاری واحد مدیریت بحران ناحیه یک شهرداری تهران و همچنین مراکز هلال احمر، آتش نشانی، حراست دانشگاه، و معاونت دانشجویی میسر است. افزون بر این، همه عناصر آسیب پذیر غیر سازه ای شناسایی و مقاوم سازی، هم زمان دانشجویان با شرکت در برنامه های آشنایی با مدیریت بحران، در هر نیم سال تحصیلی، با مقولات امداد اولیه، برخورد هوشیارانه با آتش سوزی، تخلیه اضطراری، و دیگر نکات ایمنی آشنا می شوند. به نظر می رسد که یافته های پژوهش قابل تعمیم به سایر خوابگاه های دانشجویی را، با توجه به ویژگی های ساختمانی و اجتماعی و منطقه ای، دارند.

(10.1 مگابایت) دانلود مقاله