جايگاه سازمان فضايى در طراحى شهرى

گزارش خطا
نویسنده : کامران ذکاوت
محل انتشار : نشریه صفه 54
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
زبان : فارسی
دوره : 21
شماره : 54
زمان انتشار : پاییز 1390

شهرها همانند يك سيستم منسجم و يكپارچه وحدت و انتظام درونى دارند. اين انسجام و اتصال همواره موجب برقرارى جريان فعاليت و فعل و انفعالات درونى سيستم مى شود.

ليكن چيدمان عناصر و فضاهاى عمومى در قالب يك الگوى فضايى منسجم ضمن معنى بخشى به ادراك آن، عامل ايجاد حيات شهرى و جريان زندگى درون سيستم است. اين بعد از انسجام فضايى شهر، متفاوت از بعد عملكردى و اقتصادى آن، بعد ماهوى از نظم فضايى را تشكيل مى دهد كه در ذهن شهروندان نقش بسته و الگوى فضايى را معنى مى بخشد.

اما خارج از مراودات بازار كار و مصرف، عملكرد الگوى فضايى شهر ابعاد كيفى و ماهوى دارد، كه حضور زندگى و حيات شهرى را در درون اين سيستم تضمين مى كند. اين الگوى فضايى كليت استخوان بندى آن براى شهروندان قابل ادراك است و هويتى ويژه را معنى مى بخشد.

مهم ترين بخش از نظام تصميم سازى در خصوص طراحى شهرى،دستيابى به سياست هاى استراتژيك در زمينة چيدمان فضايى شهر است.

در اين مقاله سازمان فضايى يكى از ابعاد ماهوى كيفيت محيط و همچنين تكنيك و ابزارى در مقياس كلان و استراتژيك براى سازمان بخشى به الگوى فضايى شهر است. مقاله شامل سه بخش اصلى است؛ بخش نخست، معرفى است كه طى آن ابتدا به مفهوم چيدمان مكان هاى شهرى از منظر « فضايى محتواى سازمان » سالينگاروس و هيلير پرداخته مى شود و در ادامه اهميت و جايگاه محور مجهز در چيدمان فضا و پيكربندى عناصر استخوان بندى فضايى شهر مطرح گرديده است و نهايتاً ديدگاه هاى بيل اريكسون درخصوص آرماتور شهرى و اهميت اين پديده در نظم دهى به استخوان بندى فضايى مطرح شده است. بخش دوم، معرفى « عناصر سازمان فضايى » است، آن گونه كه، لينچ، اريكسون، و بيكن مطرح مى كنند و طى يك جمع بندى از بين عناصر مؤثر در شكل دهى، به پديدة سازمان فضايى شهر پرداخته شده است.

سازمان دهى يك روش مديريت و راهبرى، الگوى فضايى شهر و در قالب يك فرايند تدريجى و ادوارى، مهم ترين ابزار دست طراحى شهرى در بخش سوم بيان شده است.

(1.8 مگابایت) دانلود مقاله  

مشخصات مقاله

مراجع :

آگ برن، دبليو. اف. زمينة جامعه شناسى، ترجمة ا. ح. آريان پور، تهران: فرانكلين، 1352.

بيكن، ادموند. طراحى شهرها، ترجمة فرزانه طاهرى، تهران: انتشارات مركز مطالعات و تحقيقات شهرسازى و معمارى ايران، 1376.

حبيبى، محسن. استخوا نبندى شهر تهران، معاونت فنى و عمرانى شهردارى تهران، 1376.

شيرين زاد، سارا. پايان نامة كارشناسى ارشد طراحى شهرى، 1387.

ذكاوت، كامران. « چشم انداز توسعة مركز شهر تهران و چارچوب طراحى شهرى اراضى عباس آباد». فصلنامة جستارهاى شهرسازى، ش 12، (بهار 1384)، ص 38-51

ذكاوت، كامران.« طراحى شهرى و تأكيدهاى محتوايى در نظام هدايت و راهبرى شهرى». (1381)، مديريت شهرى

ذكاوت، كامران. « جايگاه سياست هاى طراحى در نظام هدايت و راهبرى طراحى شهرى». فصلنامه جستارهاى شهرسازى شماره 13 و 14، (1384).

ذكاوت، كامران (1385). « هويت شهرهاى جديد نقش عوامل طبيعى و مصنوعى» . تجربه شهرهاى جديد ايران و جهان مركز تحقيقات وزارت مسكن و شهرسازى.

ذكاوت، كامران (1389).« اراضى عباس آباد ». نشريه منظر

Alonso, W. Location and Land Use, Harvard University Press, 1964.

Appleyard, D. & K. Lynch & J. R. Myer. The View from the Road, Cambridge M.A: M.I.T. Press, 1964.

Bacon, Edmund. Design of Cities, London: Thames and Hudson Lt., 1967.

Batty, M. “Complexity in City Systems: Understanding, Evolution and Design”, in CASA, Working Paper, Centre of Advanced Spatial Analysis, No. 117 (March 2007).

Batty, M. & P. Longley. Fractal Cities, A Geometry of Form and Function, London: Academic Press, 1994.

Bentley, Ian. “Urban Trans formation” Power, People and Urban Design, London: Routledge, 1999.

Bertaud, Alain. The Spatial Structure of Cities, PDF/Adobe Acrobat, 2001.

Carmona, M. et. al. Public Places, Urban Spaces: The Dimensions of Urban Design, Oxford: Architectural Press, 2003.

Carmona, Matthew. “Controlling Urban Design- Part 1: A Possible Renaissance?”, in Journal of Urban Design, Vol. 1, N. 1 (February 1996), Carfax, pp. 47- 74.

Erickson, Bill. Approaching. Urban Design. The Design Process. Edited B Marion Roberts & Clara Greed, England: Long man, 2002.

Golledge, R. G. “Human wayfinding and Cognitive Maps” In R. G. Golledge (Ed.), Wayfinding Behavior: Cognitive Mapping and Other Spatial Processes, Baltimore MD: Johns Hopkins Press, 1999.

Hillier, B. The common Language of Space, Space Syntax Laboratory, Retrieved 2009, from http:www.spacesyntax. org/publications/commonlang.html, 1998.

________ . Space Is the Machine; a Configurationally Theory of Architecture, Cambridge: Cambridge University Press, 1996.

Hillier, B. & J. Hansen. The Social Logic of Space, Cambridge: Cambridge University Press, 1984.

Jacobs, Jane. The Death and Life of Great American Cities, London: Peregrine Books, 1961.

Lioyd _ Jones, Tony. in Lioyd – Jones ed., A Review of Modeling and Simulation in Urban Spatial Planning, London: Computers in Urban Spatial Planning ODA, 1996.

Lynch, Kevin. The Image of the City, Cambridge, Massachusetts: M.I.T prees, 1960.

________ . A Theory of Good City Form, Cambridge Ma: M.I.T press, 1981.

Maki, Fumihiko. Space, City, Order and Making, London: Taylor Books, 2003.

________. Investigation in Collective Form, London: Taylor Books, 2006.

Punter, J. & M. Carmona. The Design Dimension of Planning, London: E & FN/ Spon, 1992.

Salingaros, N. A. Principles of Urban Structure, Amsterdam: Techne Press, 2005.

________ . “Theory of the Urban Web”, Journal of Urban Design, 1998, pp. 53-71

Trancik , Roger. Finding Lost Space: Theories or Urban Design, New York, 1986.

Thompson, C. & P. Travlou. Open Space People Space, NewYourk: Taylor and Francis, 2007.

The Urban, Task, Force. Towards an Urban Renaissance, London: Department of the Environment, Transport and the Regions, 1999.

مسابقات

جوایز

نشریات

منابع اینترنتی :

http://sofeh.sbu.ac.ir/