طرح پیشنهادی سلمان زنگنه برای مسابقه مدرسه شش کلاسه دهنو - جیرفت

در تعریف این مدرسه، آموزش تنها به سرفصل دروس دبستان خلاصه نمی شود. شناخت محیط طبیعی روستا، اهمیت آن و نحوه ارتباط و بهره برداری با آن از یک سو، و شناخت فرهنگ روستا، پیشه آبا و اجدادی، فعالیت زنان و کار مردان روستا نیز بخشی از آموزشی است که نسل نوجوان به آن نیاز دارد. چرا که اگر علم به گونه ای با دانش تجربی و شناخت منابع طبیعی همراه شود که ظرفیتهای بالقوه زمین و منابع خدادادی را بالفعل نماید، نه تنها ارزش های کهن را به نسل های بعدی منتقل خواهد کرد، بلکه این شناخت، احساس تعلقی در دانش آموزان و خانواده ها ایجاد مینماید که دیگر مسئله ترک روستا، آرزوی کودکان نخواهد بود. بر اساس همین مبانی، طرح مدرسه، فضایی است برای آموزش هر سه رکن خانواده و هویت، علم و دانش، طبیعت و منابع در کناریکدیگر بصورت مکمل؛ بنابراین فضاها به گونه ای طراحی شده اند که فرصتی برای تجربه و شناخت موضوعات از طریق بازی، گفتگو، منابع و مشارکت فراهم گردد.

از طرف دیگر، مدرسه به پیوند بین اولیاء و مربیان تاکید دارد و آن ها را در کنار هم میبیند. طرح مدرسه، همنشینی دوستانه ایست میان فضای آموزش (محدوده شش کلاس و حیاط میانی) و فضای عمومی. این ترکیب برای ایجاد پیوند میان دانش آموزان از یک سو و اولیاء و مربیان از سوی دیگر تعریف شده است. در این حالت، بین دانش آموز، معلم و خانواده، رابطه­ای تشکیل می شود که مثل سابق مثلثی نیست. بلکه نقش خانواده در کنار معلم و مربی، هویت واحدی را تشکیل می دهد که از نظر تعریف، ساختار محکم تری برای تربیت خواهد بود.

پروژه از چهار زون تشکیل شده که هر زون، شامل یک حیاط اختصاصی می باشد که عملکردهای مرتبط با فضاهای پیرامونی را در خود جای می دهد و کلیه قطعات پروژه از طریق همین حیاط ها با یکدیگر در ارتباطند. در واقع، بخش های مختلف مدرسه را با نام حیاطِ هر کدام می شناسند. زون ها سازماندهی شرقی-غربی دارند که به ترتیب عبارتند از:

حیاط روستا: 

حیاطی برای کشت نمونه های گیاهی جدید و انتقال تجربه بومی در زراعت و پیشه روستایی. این زون در ارتباط مستقیم با کتابخانه و مدیر و معلمان مدرسه قرار دارد.

زون عمومی، اداری و علمی: 

فضایی است از ترکیب چند عملکرد متنوع و مرکب که هم برای اهالی و زنان روستا کارکرد عمومی دارد (سالن گردهم آیی و فضای معاشرت)، و هم برای دانش آموزان کارکرد اختصاصی. در این فضا که به آستان معاشرت نامگذاری شده، خانواده، دانش آموز و معلم، فرصت معاشرت، ملاقات و گفتگو با یکدیگر را در یک فضا دارند و از این نقطه، به تمام قسمت های اصلی دید دارند. طراحی این قسمت به گونه ایست که با یک کیفیت مشابه، هم فضای درون دارد و هم فضای بیرون. و ورودی مدرسه از این نقطه است.

کلاس ها و حیاط بازی:

شش کلاس درس، پیرامون حیاطی میانی قرار دارند که از کلیه کلاس­ها، دید و منظره مناسب به حیاط وجود دارد. کلاس ها دارای بازشوهای مشبک برای کوران هوا بوده و از سقف، نورگیرهایی لوله ای دارند که نور غیر مستقیم کلاس را تامین نمایند. حیاط میانی، فضایی پایین تر از سطح کلاسها، با تناسبات مناسب برای دانش آموزان بوده و بافت های متنوعی دارد که فرصت انجام بازی­های گروهی، تجربه، خلاقیت، انرژی و نشاط، همراه با احساس امنیت و استقلال، هویت اصلی این حیاط است.

حیاط ورزش و طبیعت:

محوطه ایست وسیع و تقریبا بی مرز، برای بازی های تیمی و ورزش، که در ترکیب با فضای طبیعی، تجربه متفاوتی را از سایر حیاط ها و فضاها فراهم می کند.