مدرسه ابتدایی جَدگال
Jadgal Elementary School
تیم پروژه
موسسه پویش ایران من
م. نقرهکار، مهران گودرزیار
ع. گیاهی
مهساحسینی، نازنین مجاهد
اطلاعات کلی
شرح
شروع پروژه :
پروژه از فراخوان یک سازمان مردم نهاد (NGO) که درساخت مدرسه فعالیت می کردند و درخواست مردم و معلمین روستای سید بارجدگال (در 100 کیلومتر چابهار ) از این نهاد شروع شد . ابتدا بررسیهای منطقه ای و نیازمندیهای آنها، بررسی وضع موجود و شرایط محل جهت انجام این کار انجام پذیرفت .
با توجه به محدودیت بودجه و اینکه مدرسه توسط گردآوری پول از خیرین ساخته می شد ، از ابتدا بنای کار را صرفا بر اساس ساخت و هدیه کردن یک مدرسه به اهالی روستا قرار ندادیم ، بلکه بر اساس الگوی مشارکت ، توسعه پایدار و ایجاد زیر ساخت اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی شروع به کار کردیم .به این ترتیب مدرسه را با ایده تبدیل شدن به کانون توسعه روستا و حوزه اطراف آن طراحی کردیم و آن را نه تنها مکانی برای آموزش بچه ها که فضایی برای آموزش و گردهمایی همه ساکنین روستا در نظر گرفتیم.
در این راستا ابتدا با مشارکت تسهیلگران اجتماعی کارهای زیر ساختی در روستا انجام شد : از قبیل انجام کارهای مشارکتی و دعوت اهالی برای حفظ بهداشت و نظافت روستا ، ایجاد سپتیک فاضلاب و همچنین راه اندازی کارگاه سوزن دوزی و صفحه اینستاگرام (بانوک) برای معرفی و فروش محصولات آنها . به این ترتیب نه تنها قشر بانوان روستا وارد فعالیت های اجتماعی و تاثیر گذار شدند بلکه موجب دیده شدن آنها در روستا و موثر بودن حضورشان در لایه های اجتماعی و اقتصادی روستا شد . همچین در راستای مشارکت هر چه بیشتر اهالی روستا در روند ساخت پروژه به عنوان نیروی کاری کمک کردند همچنین با کمک های مالی هر خانواده و از طریق فروش سوزن دوزی در ساخت پروژه مشارکت کردند بدین تریب مدرسه با یک مشارکت همگانی و تعلق خاطر جمعی ساخته شد .
توزیع کاربری ها :
مدرسه روستای سید بار با زیر بنای 470 مترمربع شامل 4 کلاس ابتدایی با ابعاد متفاوت و با قابلیت همپوشانی و ادغام در هم ، یک کتابخانه و یک سالن چند منظوره( سالن اجتماعات ، امتحانات ، کارگاه سوزن دوزی بانوک) ، حیاطهای فرعی و اصلی می باشد که درنهایت با هدف تبدیل شدن به مرکز محله ، آموزش و فرهنگسازی کل روستا طراحی گشته است.
باتوجه به جمعیت دانش آموز و معلم در روستا و طبق ضوابط نوسازی مدارس مدرسه نیاز به 4 کلاس داشت . در طراحی کلاسها ، هر دوکلاس را در ابعاد متفاوت به هم مرتبط کردیم در کلاس بزرگ فضای بینابینی وجود دارد که دانش آموزان کلاس کوچک هم میتوانند در آنجا حضور داشته باشند و هم از آموزش توسط یک معلم (به دلیل محدودیت تعداد معلم ) بهرهمند شوند و هم با سال بالاییهای خود تعامل داشته باشند .
ایده:
فرم دایره شکل حیاط مدرسه و نحوه قرارگیری کلاسها با ایده ی آموزش به معنای یادگیری کنار هم ، بدون سلسه مراتب و دموکرات شکل گرفت .چرخش کلاسها و اتصال آنها از گوشه به یکدیگر علاوه بر اینکه موجب گردش هوا ما بین کلاسها می شود حیاطهای کوچکی را ما بین هر کلاس جهت کار های گروهی و فعالیت های بیرونی و ....تولید کرد. در نهایت با این سازماندهی به یک حیاط مرکزی به عنوان محل تجمع دانش آموزان مدرسه و مردم روستا ، یک فضای گردشی پیرامونی بین دیوار و کلاسها و حیاطهای خصوصی دست پیدا کردیم.
مفهوم دیوار به طور مرسوم در مدارس به عنوان حفاظ ، جدا کننده و حصار است در این پروژه به واسطه قرارگیری آن در دشتی وسیع، دیوار مدرسه را به عنوان یک پوسته متخلخل ، دعوت کننده ، بازیگوش طراحی کردیم . گشودگیهای دیوار به گونه ای است که از پنجره کلاسها فرم دیوار و امتداد دید به سمت دشت وجود دارد .همچنین گشودگیها با ابعاد مختلف امکان ورود و حضور در مدرسه را از جهات مختلف برای دانش آموزان فراهم میکند . با افزایش ضخامت دیوار در ورودی علاوه ایجاد عمق در طاق های ورودی و دعوت کنندگی در لحظه ورود ، عملکردهای خدماتی مانند سرایداری، بوفه و انبار را در دل دیوار قراردادیم .
سازه مدرسه با توجه به ضوابط نوسازی مدارس و ضد زلزله بودن با سیستم ICF ( Insulating Concrete Formwork) با استفاده از پنلهای پلی استایرن (EPS)، پروفیلهای گالوانیزه و بتن مسلح و بدون ستون (به واسطه وجود فرم های منحنی شکل ) ساخته شد. پوشش نهایی از متریال نیمه بومی با ترکیبی از سیمان و خاک منطقه(سیمگل) می باشد که جلوی خوردگی سنتی نما توسط باران و سیلاب را می گیرد و همچنین با رنگ و بافت محیط یکی است.
در طراحی مدرسه سعی کردیم که اموزش را امری دیالوگ محور ، دو طرفه و مشارکتی ببینیم ، بنابراین فضاهای مرسوم مدرسه را که بستر این نگرش هستند ، بر این اساس ساماندهی کردیم: دیوار مدرسه را از دیوار جداکننده به مفهوم پوسته تغییر داده و به عنوان جداره ای متخلخل، بی مرز، دعوت کننده و شاد، حیاط را برای تجمع و فرهنگ تجمع و دیالوگ ، کلاس را به منظور از بین بردن سلسه مراتب و پرسشگری تعریف کردیم که ساده ترین مفهوم مدرسه را که" با هم بودن هست" را نشان دهیم و بر این باور هستیم که این مدرسه به فضایی برای پرورش فکر ، خلاقیت و آزاد اندیشی تبدیل شود.